Ακίδα

Βελτίωση της κατάστασης αλλά και της ποιότητας ζωής των σπαστικών ασθενών υπόσχεται η μέσω αντλίας ενδοραχιαία χορήγηση της φαρμακευτικής ουσίας μπακλοφένη, η οποία είναι φάρμακο εκλογής για την αντιμετώπιση της γενικευμένης σπαστικότητας. Οι κατάκοιτοι σπαστικοί ασθενείς μπορούν πλέον να κάθονται εκτός κρεβατιού και να μετακινούνται με αναπηρική καρέκλα και μερικοί γίνονται ικανοί να περπατούν με βοηθήματα, ενώ οι περιπατητικοί ασθενείς βελτιώνουν την ικανότητα βάδισής τους, όπως επισημάνθηκε στη διάρκεια συνέντευξης τύπου με αφορμή την 3η ευρωπαϊκή συνάντηση εξειδικευμένων επιστημόνων που ασχολούνται με την σπαστικότητα, η οποία θα πραγματοποιηθεί 26-27 Νοεμβρίου στη Θεσσαλονίκη. Η βελτίωση της κινητικότητας επιτυγχάνεται στο βαθμό που επιτρέπει η σπαστικότητα. 

Η σπαστικότητα, όπως ανέφερε ο καθηγητής νευροχειρουργικής στο ΑΠΘ Παναγιώτης Σελβιαρίδης, είναι μία κινητική διαταραχή, στην οποία ο ασθενής παρουσιάζει ακούσια κάμψη, κυρίως στα κάτω άκρα. Τα άκρα είναι σφιγμένα, η κίνηση περιορίζεται έως και καταργείται, υπάρχει αντίσταση στην παθητική κίνηση, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει και ακούσια κινητικότητα. Το αποτέλεσμα είναι, το άτομο που πάσχει να πονάει, να έχει εξαιρετικά μειωμένη κινητικότητα, δυσκολία στις καθημερινές δραστηριότητες, και να επηρεάζεται δραματικά η ψυχολογία του. Η σπαστικότητα εμφανίζεται, όταν υπάρχει βλάβη στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, δηλαδή στον εγκέφαλο ή στον νωτιαίο μυελό, σε παθήσεις, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, οι κακώσεις του νωτιαίου μυελού, οι εγκεφαλικές κακώσεις, τα εγκεφαλικά επεισόδια και η εγκεφαλική παράλυση.

Στους ασθενείς με σπαστικότητα αρχικά χορηγείται θεραπεία με δισκία μπακλοφένης και σε όσους δεν απαντούν σ΄ αυτήν επιλέγεται η ενδοραχιαία χορήγηση του φαρμάκου μέσω αντλίας. «Το πλεονέκτημα της αντλίας είναι ότι ο ασθενής παίρνει το 1|100 της δόσης του φαρμάκου, που θα έπαιρνε από το στόμα και αυτό πηγαίνει στα κύτταρα στόχους του νωτιαίου μυελού και του εγκεφάλου με επακόλουθο την θεαματικά καλύτερη αποτελεσματικότητα και τις ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες. Επίσης μέσω της αντλίας υπάρχει η δυνατότητα του προγραμματισμού της δόσης του φαρμάκου, ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή», εξήγησε ο, επίκουρος καθηγητής Νευροχειρουργικής ΑΠΘ, Γιάννης Μάγρας.

Η χειρουργική τοποθέτηση της αντλίας είναι απλή και εφ' όσον ο ασθενής μπορεί να συνεργαστεί γίνεται και με τοπική αναισθησία. Η αντλία προγραμματίζεται με ειδικό μηχάνημα, που ακουμπάει στο δέρμα προκειμένου να ρυθμιστεί η ενδεδειγμένη δόση φαρμάκου και έχει χρόνο ζωής περίπου 8 χρόνια. Η επαναπλήρωση του φαρμάκου γίνεται περίπου κάθε τρεις μήνες με απλό τρόπο με τη βοήθεια ειδικής συσκευής.

Η μέθοδος αυτή αποτελεί την θεραπεία εκλογής παγκοσμίως για τους ασθενείς με γενικευμένη σπαστικότητα. Στη νευροχειρουργική κλινική του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ έχουν ήδη υποβληθεί σε εμφύτευση αντλίας συνεχούς ενδοραχιαίας έγχυσης μπακλοφένης περισσότερα από 60 άτομα και ο αριθμός θα ήταν μεγαλύτερος, αν υπήρχε ενημέρωση τόσο των γιατρών όσο και των ασθενών. Η ενδοραχιαία χορήγησης μπακλοφένης έχει φανεί ότι βελτιώνει δραματικά τη σοβαρή σπαστικότητα, αλλά και να είναι ασφαλής μέθοδος σε μακροχρόνια βάση. Δεκαετής παρακολούθηση των ασθενών έδειξε ότι τόσο η αποτελεσματικότητα όσο και η ασφάλεια διατηρήθηκαν μέσα στο χρόνο. Ο πόνος που σχετίζεται με τη σπαστικότητα, αλλά και οι σπασμοί μπορούν να ελεγχθούν πλήρως στο 89% των ασθενών.

«Καταδείχτηκαν όμως και επιπλέον οφέλη. Η ενδοραχιαία μπακλοφένη μπορεί να αποτρέψει ή να καθυστερήσει την ανάπτυξη επιπλοκών, εξαιτίας σοβαρής σπαστικότητας, σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση. Εάν η μέθοδος εφαρμοσθεί έγκαιρα, αποφεύγονται διορθωτικές χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση σοβαρών παραμορφώσεων των άκρων. Σε μερικές περιπτώσεις, ασθενείς επιστρέφουν στην εργασία τους μετά από την εμφύτευση αντλίας συνεχούς ενδοραχιαίας έγχυσης. Συνολικά, η ποιότητα ζωής των ασθενών με τη θεραπεία είναι πολύ υψηλή. Συγκεκριμένα βελτιώνονται το 86% των ασθενών με παθήσεις εγκεφαλικής προέλευσης και το 97% των ασθενών με παθήσεις του νωτιαίου μυελού», πρόσθεσε ο κύριος Μάγρας.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ